اگه حس میکنید لپ تاپتون کند شده و دنبال یه راه چاره میگردید این مقاله رو بخونید. بعد از خوندن این مقاله میفهمید چرا باید حافظه داخلی لپ تاپ خودتون رو تغییر بدید یا یه لپ تاپ جدید که SSD داره بخرید. اینجا ما میخوایم تفاوتهای SSD و HDD رو از نظر سرعت و ظرفیت و هزینه و طول عمر بررسی کنیم. در ادامه مارو همراهی کنید.
SSD یا HDD؟ فرق بین SSD و HDD چیه؟ تفاوت اصلی SSD با HDD نحوه ذخیرهسازی و دسترسی به دادههاست. HDD یه دستگاه ذخیرهسازی قدیمیه که از صفحههای مکانیکی و یه هد متحرک خوندن/نوشتن برای دسترسی به دادهها استفاده میکنه. SSD نوع جدیدتر و سریعتری از دستگاههای ذخیرهسازیه که دادهها رو روی تراشههای حافظه با امکان دسترسی فوری دخیره میکنه. تا اواخر دهه 2000 میلادی انتخاب ساده بود، شما وقتی میخواستید یه لپ تاپ یا یه هارد دیسک بخرید انتخابهای محدودی داشتید، انتخابهای شما بین ظرفیت و شاید سرعت محدود میشد. (سرعت بعضی از HDDها 5400 و سرعت بعضیاشون 7200 بود) اما امروز داستان فرق کرده، وقتی میخواید یه لپ تاپ یا هارد جدید برای خودتون بخرید دوتا گزینه خیلی متفاوت پیش روتون هست. مشخصات این دوتا لپ تاپ رو ببینید:
لپ تاپ 15 اینچی لنوو IdeaPad 3-B | لپ تاپ 13 اینچی ایسوس ZenBook UX363EA-A | |
پردازنده | Core i5 1035G1 Intel | Intel Core i7 1165G7 |
حافظه رم | 8GB DDR4 | 16GB DDR4 |
حافظه داخلی | 1TB HDD | 1TB SSD |
کارت گرافیک | NVIDIA GeForce MX130 | Intel® Iris® Xe Graphics |
صفحه نمایش | 15.6 FHD | 13.3 FHD OLED |
تو جدول بالا لپ تاپ سمت راستی یه فضای ذخیرهسازی قدیمیتر از نوع HDD داره و لپتاپ سمت چپی یه رسانه جدید ذخیرهسازی به اسم SSD داره.
هم HDD و هم SSD یه کاربرد داره و اون کاربرد ذخیرهسازی و نگهداری اطلاعاتی مثل موسیقی و عکس و فیلم و فایلها و برنامههای شماست. با اینکه کاربرد این دوتا دستگاه ذخیرهسازی یکیه اما فناوری ساخت اونا کلی با هم تفاوت داره. تفاوتشون چیه؟ HDD: یه محفظه شامل یه سری صفحه است که با پوشش فرومغناطیسی پوشونده شده. جهت مغناطش (مغناطیسی شدن) نشون دهنده تک تک بیت هاست. داده ها توسط یه هد که خیلی سریع از یه ناحیه از دیسک به ناحیه دیگهی دیسک حرکت میکنه خونده و نوشته میشند. از اونجایی که همهی این قطعات "مکانیکی" هستند، هارد دیسک کندترین و شکننده ترین. جزء هر کامپیوتریه. SSD: این نوع جدیدتر دیسکها اطلاعات را روی حافظه فلش ذخیره میکنند که شامل سلولهای حافظه جداگانه است که بیتهایی را ذخیره میکنه که بلافاصله توسط کنترلر قابل دسترسیاند.
تو بیشتر لپتاپهای جدید از SSD استفاده میشه. SSD مکانیکی نیست و انرژی کمتری مصرف میکنه که باعث طولانیتر شدن عمر باتری لپتاپ میشه. لپتاپهای قدیمی یا لپتاپهای جدید ارزون قیمت برای کمتر کردن هزینه هنوز از HDD استفاده میکنند ولی تو بعضی از لپتاپها شما امکان اینو دارید که فضای ذخیرهسازی خودتون رو به SSD تغییر بدید. تمام لپتاپهای میان رده و ردهبالای جدید با SSD که تکنولوژی روز ذخیرهسازیه به بازار عرضه میشند. بعضی وقتا شما مجبور نیستید بین SSD و HDD فقط یکی رو انتخاب کنید. بعضی از لپتاپها رسانههای ذخیرهسازی هیبریدی دارند، یعنی از ترکیب SSD و HDD برای ذخیرهسازی استفاده میکنند. مثلا بعضیا سیستمعامل و برنامهها و فایلهای پرکاربرد خودشون رو روی SSD قرار میدن و فایلهایی که کمتر استفاده میشه مثل فیلمها و عکسها رو روی HDD ذخیره میکنند که ظرفیت بیشتری با هزینه کمتری داره.
تفاوت سرعت بین HDD و SSD چشمگیره. حافظههای SSD تو همینه زمینهها سریعتر هستند اما اگه بخوایم تفاوتها تو زمینههای خاص رو بگیم باید به موارد زیر اشاره کنیم:
تو تئوری هرچی دادههای بیشتری تو یه سلول نوشته بشه سریعتر فرسوده میشه. یه سلول SSD حدود 3000 چرخه نوشتن عمر میکنه. شاید این طول عمر کم به نظر بیاد اما به لطف مفهومی به اسم "تراز سایش" کنترلر SSD عملیات نوشتن رو به طور یکنواخت بین تمام سلولها پخش میکنه تا مرگ سلول رو به حداقل برسونه. به خاطر همینه که هرچقدر ظرفیت SSD بیشتر باشه عمرش هم بیشتره. علاوه بر همهی اینا SSD مدرن سلول یدکی داره که جایگزین سلول خراب میشه. به این کار مدیریت سلول خراب میگن. با همه این حرفا اگه 24 ساعته هم در حال استفاده از هارد دیسک خودتون باشید حداقل یه دهه طول میکشه تا هارد دیسکتون خراب بشه.
نگران ظرفیت برای ذخیرهسازی اطلاعاتتون نباشید. هیچ فرقی بین SSD و HDD تو ظرفیت ذخیرهسازی وجود نداره. معمولا محدوده 128 گیگابایت تا 2 ترابایت برای هر دو وجود داره. و اگه به فضای بیشتری احتیاج داشتید میتونید از ترکیبی از هردوتا و یا یه فضای ذخیرهسازی خارجی مثل هارد دیسک اکسترنال استفاده کنید. اما SSD با ظرفیت زیاد هنوز گرون هستند، فرق بین SSD و HDD از لحاظ ظرفیت فقط تو قیمتشونه. پس در ادامه بریم که در مورد قیمت صحبت کنیم.
بازار ذخیره سازی فلش بی ثباته و بر اساس عرضه و تقاضا تغییر میکنه. در حالی که قیمت SSD بسیار کاهش یافته است، هنوز تفاوت قیمت قابل توجهی با HDD داره. یک هارد دیسک 500 گیگابایتی بین 25 تا 50 دلار قیمت داره (برای مدل های جدید و سریعتر) در حالی که یک SSD با ظرفیت 500 گیگابایت بین 60 تا 150 دلار قیمت داره. طبیعتا این قیمت ها به مرور زمان تغییر میکنه. اگه دنبال مقایسه قیمت دیسکها هستید این وبسایت بهتون کمک میکنه.
این یه مقایسه خیلی مهم برای گیمراست. خلاصه بخوایم بگیم، یه بازی رو خیلی بهتر رو SSD تجربه میکنید. با توجه به حجم عظیم داده که یه بازی تولید میکنه و فضایذخیرهسازی باید مدیریتشون کنه، داشتن یه SSD به لودینگ و اجرای سریعتر بازیها خیلی کمک میکنه. شما موقع بازی لگ کمتری رو تجربه میکنید چون لپتاپ شما نیازی به صیر کردن برای لود شدن بازی نداره. مثلا لود شدن بازی GTA V تو SSD حد.ود 25 ثانیه طول میکشه در حالی که اگه از یه HDD قدیمی استفاده کنیم لود شدنش بیشتر از دو دقیقه ول میکشه. به همین دلیل اگه شما یه گیمر حرفهای هستید و میخواید یه سیستم گیمینگ داشته باشید رو سیستم خودتون حتما به SSD احتیاج دارید. SSD تو کاربردهای زیر مزایای زیادی داره: تجارت: شرکت هایی که با حجم عظیمی از داده ها سر و کار دارند (مثل محیطهای برنامه نویسی یا تجزیه و تحلیل داده ها) اغلب به SSD ها متکی هستند، چون زمان دسترسی و سرعت انتقال فایل براشون خیلی مهمه. بازی: سیستمهای گیمینگ همیشه تو لبه فناوری بودن و از تکنولوژیهای روز رو استفاده کردند که شامل فضای ذخیرهسازی هم میشه. بازیهای محبوب و پرفروش دائم در حال لود کردن و نوشتن فایلها هستند پس SSD به بازیها کمک میکنه عملکرد بهتری رو سیستم داشته باشند. لپتاپها: حافظه های SSD نیاز به انرژی کمی دارند که به عمر باتری بیشتر تو لپ تاپ ها و تبلت ها کمک میکنه. همچنین SSD ها در برابر ضربه مقاومند که احتمال از دست دادن اطلاعات در صورت افتادن دستگاه رو کاهش میده. سرورها: سرورهای سازمانی به SSD برای خوندن و نوشتن سریع نیاز دارند تا بتونند به درستی به کامپیوترهای مشتریهای خودشون سرویس ارائه بدند.
وقتی شما قصد خرید SSD رو داشته باشید با اصطلاحات مختلفی مثل mSATA یا PCIe مواجه میشید. دونستن معنی این اصطلاحات به خرید بهتر شما کمک میکنه. برای اینکه SSD رو به سیستم خودتون متصل کنید باید از یه رابط خاص استفاده کنید رابطهای رایج عبارتند از PCIe و SATA که در ادامه راجه بهشون توضیح میدیم. PCI Express(PCIe) معمولا برای اتصال کارتهای گرافیک، کارتهای شبکه یا سایر تجهیزات با عملکرد بالا استفاده میشند. رابط PCIe پهنای باند بالا و تاخیر پایینی داره و این باعث میشه وقتایی که به ارتباط بین SSD و پردازنده یا رم خودتون داشته باشید عملکرد فوقالعادهای داشته باشه. SSD های NVMe که از این اتصال استفاده میکنند ورودی و خروجی بیشتر و تاخیر کمتری نسبت به SSDهای SATA دارند. NVMe دارای حداکثر 16 گیگابیت در ثانیه خروجی خامه که به لطف چندین کانال موازی، تا 4000 مگابایت در ثانیه کار میکنه. mSATA III، SATA III: SATA یک رابط قدیمی تره که به طور خاص برای ذخیره سازی طراحی شده و سرعت اون تا 6 گیگابیت در ثانیه یا حدود 600 مگابایت در ثانیه است. SATA به آرامی در حال کنار رفتن توسط NVME هست که به طور قابل توجهی سریعتره. دسکتاپها یا لپتاپهای قدیمیتر با HDD رو میتونید به یه SSD SATA ارتقا بدید.
نام لپ تاپ | پردازنده | حافظه رم | حافظه داخلی |
لپ تاپ 15 اینچی ایسوس VivoBook R528EP-B | Intel i5 1135G7 | 8GB DDR4 | 1TB HDD + 256GB SSD |
لپ تاپ 15 اینچی لنوو ThinkBook 15-CA | Intel i5 1135G7 | 8GB DDR4 | 1TB HDD + 256GB SSD |
لپ تاپ 15 اینچی ایسوس TUF Gaming FX506LH-AB | Intel i5 10300H | 16GB DDR4 | 1TB HDD + 512GB SSD |
لپ تاپ 15 اینچی ایسوس VivoBook K571LI-A | Intel i7 10750H | 16GB DDR4 | 1TB HDD + 512GB SSD |